Sukces hodowcy
Porady Bydło

Wozy paszowe – Dlaczego odpowiednie czyszczenie i systematyczny serwis są tak ważne?

Wóz paszowy

Dobra dawka zaczyna się w mieszalniku pasz. I odwrotnie, potencjał drogiej paszy może być również zmniejszony przez złą higienę mieszalnika pasz. Dla optymalnego wykorzystania wozu paszowego ważne są regularna konserwacja, właściwa higiena i czas mieszania. Modeli jest wiele i niektórzy rolnicy polegają na swoich wypróbowanych technikach, podczas gdy inni mają w gospodarstwie najnowsze mieszalniki pasz z zaawansowaną technologią. Wszystkie warianty mają jednak jedną wspólną cechę: Trzeba na nich polegać przez 365 dni w roku.
Każdego dnia dawki dla krów muszą być równomiernie rozłożone na stołach paszowych. Nie powinno dojść do obniżenia smakowitości i poboru paszy wskutek zabrudzonego mieszalnika. Duże obciążenie wynikające z codziennego użytkowania sprzyja zanieczyszczeniom i zużyciu. Dlatego szczególnie ważne jest regularne sprawdzanie wozu paszowego.

Na co zwrócić uwagę podczas kontroli?

  • Czy noże są jeszcze wystarczająco ostre, zwłaszcza te dolne? Jeśli krawędź noża jest nadal widoczna, noże są jeszcze wystarczająco ostre. Stępione noże oznaczają większe zużycie paliwa i prowadzą do szybszego zużycia ślimaka. Aby nie zmienić całkowicie sposobu cięcia kiszonki, nie należy wymieniać wszystkich noży jednocześnie. 
  • Czy waga działa prawidłowo i ważenie jest wystarczająco dokładnie?  Aby to sprawdzić, można umieścić na krawędzi wózka np. worek o wadze 25 kg. Wynik nie może odbiegać o więcej niż 10%.
  • Czy wóz paszowy ma odpowiednią dla stada wielkość? W celu równomiernego wymieszania ważne jest, aby cały ślimak był przykryty. Im większy nacisk wywierany jest na ślimak, tym lepiej miesza. Wóz paszowy nie może być jednak zbyt pełny, w przeciwnym razie nie wszystkie składniki zostaną dostatecznie wymieszane, a część paszy może pozostać przy krawędziach. Przy pełnym mieszalniku paszy u góry powinno być około 10 cm wolnego miejsca.
  • Czy dobrze funkcjonują magnesy? Magnesy powinny być regularnie czyszczone i sprawdzane pod kątem działania.
  • Jak wygląda stan oleju w mechanizmie? Gdy jest go za mało, musi zostać uzupełniony. Należy pamiętać również o wymianie oleju po określonym czasie.
  • Czy wał odbioru mocy działa należycie? Regularne smarowanie pozwala zapobiec zakłóceniom. Należy również przyjrzeć się usytuowaniu łożysk w wozie paszowym. 
  • Czy ciśnienie w oponach jest odpowiednie? Powinno zgadzać się z wartością podaną przez producenta. 

Podczas kontroli koniecznie przestrzegaj zasad bezpieczeństwa pracy! 

Jak, dzięki odpowiedniej higienie, zapobiec rozwojowi pleśni?

Aby uniknąć rozwoju pleśni, ważne jest regularne mycie wozu paszowego, zwłaszcza podczas żywienia wilgotnym TMR. Czyszczenie powinno odbywać się przynajmniej co cztery tygodnie. Przed czyszczeniem wóz paszowy musi być pusty i wyłączony. Czyszczenie polega na usunięciu przy użyciu łopaty pozostałości grubych cząstek paszy, a następnie na umyciu wozu za pomocą myjki wysokociśnieniowej. Ten sposób pozwala  optymalnie umyć wóz od wewnątrz i na zewnątrz. Czyszczenie jest dobrą okazją do regularnej kontroli technologii wozu paszowego. 

Na co należy zwrócić uwagę podczas napełniania? 

Podczas napełniania ważne jest, aby wóz paszowy znajdował się w pozycji poziomej. Dzięki temu pasza jest równomiernie rozprowadzana w wozie. Kolejność napełniania ma duże znaczenie dla dokładności mieszania. Pierwszeństwo przed paszą krótką i mokrą ma pasza sucha o dłuższych kawałkach. Składniki wymagające rozdrobnienia trafiają do wozu paszowego jako pierwsze. Mniejsze ilości np. preparatów witaminowych nie powinny być dodawane bezpośrednio do mieszalnika, ponieważ w ten sposób nie są optymalnie rozprowadzane. Lepszym rozwiązaniem jest ich wcześniejsze wymieszanie z premiksem lub paszą treściwą. Optymalna zawartość suchej masy w  w dawce pokarmowej wynosi od 35% do 40%. Gdy wszystkie składniki znajdą się w mieszalniku, należy je ponownie dokładnie przemieszać. Zalecany czas samego mieszania wynosi od 5 do 10 minut.

W jaki sposób można rozpoznać ewentualne nieprawidłowości  - poza systematyczną kontrolą?

Nie tylko wóz paszowy daje wskazówki odnośnie zachodzących procesów. Wygląd stołu paszowego pozwala również ocenić jakość i funkcjonowanie mieszalnika. Dawka pokarmowa powinna być równomiernie rozłożona. Cząstki powinny mieć zbliżoną długość 4-6 cm, w przeciwnym razie  wzrasta ryzyko selekcji paszy. Sygnały, które mogą niepokoić, można zauważyć również u samych krów. Jeśli pobierają one mniej paszy bez konkretnej przyczyny lub selektywnie wybierają paszę, należy przyjrzeć się bliżej wozowi paszowemu i procesowi mieszania.

Podsumowanie

Wóz paszowy, podobnie jak system udojowy, jest w użyciu każdego dnia. Właśnie dlatego należy regularnie przeprowadzać czyszczenie i kontrolę. Czyszczenie powinno odbywać się przynajmniej co cztery tygodnie. Technologia powinna być sprawdzana minimum raz w roku. W przypadku pojawienia się niewyjaśnionych problemów, opłaca się częstsze sprawdzanie działania mieszalnika. Regularna i dokładna kontrola może zapobiec wysokim kosztom przestoju i zdecydowanie jest warta poświęconego czasu.