Sukces hodowcy
Porady Zakiszanie

Zarządzanie procesem zakiszania traw

Häcksler bei der Grasernte

Wysokiej jakości pasza objętościowa jest podstawą opłacalnej produkcji mleka. Dla kiszonek z traw szczególnie ważne jest określenie właściwego terminu pierwszego pokosu. Zbyt późne koszenie prowadzi do strat substancji odżywczych w masie i tym samym do gorszej jakości kiszonki. W efekcie spada pobór paszy i wydajność mleczna. Oto wskazówki, jak uzyskać optymalną kiszonkę.

Termin i wysokość koszenia

W zależności od gatunku trawy, jest ona gotowa do koszenia po osiągnięciu optymalnej fazy wegetacji (przed wykłoszeniem). O dojrzałości do cięcia świadczy również wysokość na poziomie 25-40 cm. Przerwa między pierwszym a drugim pokosem powinna wynieść maksymalnie 20-25 dni. Doświadczenia lat ubiegłych pokazały, że drugi pokos często następuje zbyt późno. Wraz ze zwiększającą się zawartością włókna surowego spada zawartość białka i energii w trawach (rys.1). Zawartość włókna surowego kształtuje się wtedy na poziomie często powyżej 240 g w 1 kg suchej masy (rys.2). 

Optymalna wysokość koszenia powinna wynosieś min. 8 cm. Mniejszy zbiór wynikający z wyższych ustawień kosiarki, zostanie zrekompensowany przez znacznie czystszą kiszonkę. Przetrząsarki i zgrabiarki mogą pracować wtedy z niezabrudzonym materiałem. Tak skoszona trawa lepiej schnie i chętniej jest pobierana.
Wskazówka: Obróć pokos po skoszeniu i sprawdź, czy na linii cięcia źdźbła brązowieją. Jeżeli tak, należy podnieść ustawienie noży.

Podsuszanie a czas leżenia na polu    

Możliwie krótki czas podsuszania roślin do 28-35% suchej masy wpływa pozytywnie na proces zakiszania. Gdy kiszonka jest zbyt mokra, dochodzi do produkcji kwasu masłowego. Natomiast gdy kiszonka jest zbyt sucha, nie można jej dobrze ubić i ulega zepsuciu. Wartość suchej masy powyżej 45-50% sprawi, że kiszonki nie będzie można należycie ubić. Czas leżenia na polu nie powinien wynieść więcej niż 24 h, aby nie dopuścić do strat energetycznych.

Długość sieczki

Optymalna długość sieczki mieści się w granicach 10-40 mm. Pozwala ona na dokładne ubicie i lepsze wykorzystanie pojemności silosu, bez większych strat. Ogólnie przyjęta zasada brzmi: Im bardziej sucha i bogata we włókno zakiszana masa, tym krótsza sieczka.

Odpowiedni zakiszacz 

Oprócz podstawowych reguł dotyczących zakiszania, warto zastosować zakiszacze BONSILAGE o różnych kierunkach działania, wspomagających procesy fermentacji (rys.3). Grafika 4 przedstawia pięć kroków, pozwalających wybrać optymalny BONSILAGE. Do oszacowania zawartości cukru (rys.5) można użyć refraktometru. Obejrzyj poniżej film na ten temat.

Ubicie i przykrycie

Dostęp tlenu powoduje przegrzewanie się kiszonki. Dochodzi do strat energii i suchej masy. Im lepiej ubita kiszonka, tym mniej tlenu dostaje się do wnętrza podczas wybierania. 
Wskazówki dla optymalnego ubicia:
• Warstwy o grubości max. 15-20 cm 
• Ciśnienie kół min. 2 bar
• Niestosowanie kół bliźniaczych 
• Prędkość walcowania 3-4 km/h 
• Ugniatanie od samego początku

Po zakończeniu ubijania należy natychmiast prawidłowo przykryć silos przy użyciu folii spodniej (grubość: 40-50 μ), głównej folii hermetycznej (grubość: 150-250 μ), siatki ochronnej, worków silosowych dla obciążenia silosu (lub okrycia ziemią), ochrony przed uszkodzeniami oraz zabezpieczenia przed dopływem powietrza. Osłonić należy również ściany boczne. 
Wskazówka: Należy zwrócić uwagę nie tylko na grubość folii, ale także na jej hermetyczność, rozciągliwość, odporność na promieniowanie UV i kwasy. 

Powierzchnia wybierania

Technika wybierania musi do minimum ograniczać dopływ powietrza do silosu. W tym celu powierzchnia wybierania powinna być możliwie niewielka, a pobór precyzyjny bez osypujących się frakcji. 
 

Wytyczne dla kiszonek z traw
Rys.1 Wraz ze wzrostem zawartości włókna surowego obniża się zawartość składników mających decydujący wpływ na jakość użytków zielonych
Rzut oka na wytyczne zakiszania
Rys.2 Zarządzanie zakiszaniem - wytyczne dla kiszonek z traw
Bonsilage dla traw
BONSILAGE dla traw
Właściwy zakiszacz
Rys.4 Wybór odpowiedniego zakiszacza
Wybór zakiszacza
Wybór zakiszacza uzależniony jest od zawartości cukru i ilości suchej masy w materiale wyjściowym